Leiden, 4 september 2024 – De afgelopen vijf jaar is het aantal Italiaanse restaurants in Nederland afgenomen van 1.494 naar 1.469 restaurants. De daling bedraagt circa 2%, vergelijkbaar met de afname van de Zuid-Europese keuken (1,7%). In de onderzochte periode is het aantal vestigingen van Domino’s en NY Pizza echter explosief gestegen met bijna 50%. In 2018 zagen we al een opmars van grootschalige fast casual concepten, hiervan hebben een aantal een klap opgelopen in de coronacrisis maar er zijn ook nieuwe concepten geopend. Dit en meer blijkt uit de publicatie van ‘Het Italiaanse restaurant in beeld’ van Van Spronsen & Partners, hét adres voor horeca-advies, administratie, salarisadministratie en horecatrends.com.

Ontwikkeling in de provincies

Noord-Holland heeft nog steeds dankzij Amsterdam de hoogste Italiaanse restaurantdichtheid (13,6 per 100.000 inwoners). Zonder Amsterdam is de dichtheid in Noord-Holland (5,4) lager dan het Nederlandse gemiddelde van (8,2). De forse stijging in Utrecht (+28%) kan gezien worden als een inhaalslag, door deze ontwikkeling is de dichtheid in Utrecht (8,1) ongeveer gelijk aan het landelijk gemiddelde. In Drenthe is wel een forse procentuele stijging, echter in absolute is de stijging beperkt met slechts 4 nieuwe Italiaanse restaurants. In Limburg zien wij een andere ontwikkeling waar bij een minimale groei van de bevolking het aantal Italiaanse restaurants sterk toenam met 22 restaurants (+20%). Hiermee is het Italiaanse restaurant in deze provincie fors populairder geworden.

De Zuid-Europese keuken

In 2018 was de Italiaanse keuken al goed voor circa 55%, in 2024 is dit gestegen tot circa 56%. Het aandeel is, bijna gelijk gebleven door de kleine afname in de Italiaanse keukenrichting, maar ook door de stijging van circa +44% Portugese restaurants en circa +23% Spaanse restaurants. De overige keukens (Grieks, Mediterraan en Turks) zijn juist afgenomen.

Ook de toerist eet graag Italiaans

Ruim 45% van het totale Italiaanse restaurantaanbod is te vinden in 18 gemeenten. Het aanbod in deze 18 gemeenten blijft nagenoeg gelijk in de afgelopen periode (-0,7%). Er zitten ook grote verschillen in de groei binnen de steden. Breda, Eindhoven en Maastricht zijn flink gegroeid, waar het aanbod in Delft, Nijmegen en Den Bosch procentueel sterk is teruggelopen.

Onder de gemeente met meer dan 50.000 inwoners (buiten de grote steden) lijkt de Italiaanse keuken het populairst te zijn in de gemeente Fryske Marren. De Italiaanse restaurant dichtheid per 100.000

inwoners in de Fryske Marren is sinds 2018 flink gestegen. De dichtheid in 2018 was 11,6 per 100.000 inwoners en dit is in 2024 gestegen naar een dichtheid van 19,3. Dit komt onder andere door het toeristische karakter van deze gemeenten. Laagdrempelige concepten zoals de Italiaanse pizzeria doen het in de regel goed bij dagjesmensen en verblijfstoeristen.

De verwachte ontwikkeling van de Italiaanse restaurants

Sinds de pandemie loopt het aantal faillissementen langzamerhand in de horeca op (2024). De vraag is hoe zich dat de komende periode verder zal ontwikkelen. De terugbetaling van belastingschulden, NOW en TVI kan er voor zorgen dat de markt nog iets verder zal krimpen. Dat zal ook effect hebben op de Italiaanse sector. Voordeel is dat de keuken goed aan te passen is aan foodtrends op gebied van gezondheid, dieetwensen, verse en biologische producten, storytelling en gemak en zo hun aantrekkingskracht kunnen vergroten.

Terwijl we in 2018 afstoven op meer technologie in de horeca, merken wij na de pandemie een terugloop in het gebruik van QR codes of andere technologische oplossingen. Ketens met een ‘authentieke’ sfeer zijn in de afgelopen jaren voornamelijk naar voren gekomen en deze ketens groeien nog steeds. Bij de bezorging van Italiaans eten word er wel steeds meer gebruik gemaakt van technische mogelijkheden. Denk hierbij aan elektrische vervoermiddelen, robots, bezorgfietsen met ovens en pizza bestellen via Apple Carplay.

De toekomst heeft een geweldig interieur

Styling word steeds belangrijker! Nieuwe bedrijven maar ook bestaande bedrijven kiezen steeds vaker voor een moderne styling van het interieur. Uiteraard is het verstandig om mee te liften op technologische transformaties, maar vooral de essentie van ‘Italiaans uit eten gaan’ moet hiermee niet verloren gaan. Waar grote restaurants zich kunnen en wellicht moeten focussen op het verhogen van snelheid, lijkt het verstandig voor de ‘lokale Italiaan’ om te investeren in kwaliteit en identiteit.

Jonge restaurantgasten gebruiken sociale media voor het vinden van restaurants en uiteindelijk een relatie (herkenning) op te bouwen met het restaurant. Dit terwijl ‘ouderen’ sociale media gebruiken om enkel content te consumeren. Een mooi interieur, een leuke gimmick of een viral restaurant biedt veel ‘Instragam opportunities’, waardoor er ook meer over gepost wordt. Iets nieuws bieden wat nog niet bestaat zodat jongere generaties erover gaan posten is een handige manier om uiteindelijk ook de oudere generaties te bereiken.

Download hier het brancheboekje ‘Het Italiaanse restaurant in beeld’

Inspiratie nodig? Bekijk de laatste Italiaanse horecatrends!